Οδοιπορικό στην Ιερά Μονή Παναγίας Στομίου
Ο επισκέπτης μπορεί να φτάσει στη Μονή με πεζοπορία περίπου 1,5-2 ωρών από τη γέφυρα της Κόνιτσας ή να φτάσει με Ι.Χ. μέχρι το υπάρχον φράγμα και από κει να συνεχίσει πεζός (περίπου 1 ώρα).
Ιστορικό της Μονής
Η Ιερά Μονή Στομίου ιδρύθηκε αρχικά το 1412 ή κατά άλλους το 1590. Στη σημερινή της θέση μεταφέρθηκε το 1774 από τον Ηγούμενο Κωνσταντίνο.
Κατά την παράδοση, αιτία της μετεγκατάστασης υπήρξε το θαυμαστό γεγονός της μετακίνησης της εικόνας της Παναγίας στη σημερινή θέση. Από την αρχική Μονή μεταφέρθηκαν τμήματα του τέμπλου, εικόνες και λείψανα αγίων.
Η Μονή γνώρισε ακμή και απέκτησε μεγάλη περιουσία. Διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο στην ευρύτερη περιοχή με αγαθοεργίες και συστηματική οικονομική στήριξη σχολείων.
Στο διάστημα από το 1923 μέχρι και το 1958 ήταν ουσιαστικά έρημη, έχοντας υποστεί καταστροφές, με σημαντικότερη την πυρπόλησή της από τους Γερμανούς το 1943, από την οποία διασώθηκε μόνο το Καθολικό. Το 1956 ξεκίνησε μια πρώτη προσπάθεια αποκατάστασης, ενώ πρόσφατα επισκευάστηκε το 1989.
Εξέχουσα μορφή που εγκαταβίωσε στη Μονή είναι αυτή του Αγίου Παϊσίου του Αγιορείτου, ο οποίος, στο διάστημα που έμεινε εκεί (1958-1962), κατάβαλε - με τη συνδρομή επιτρόπων και άλλων - σημαντική προσπάθεια για την αποκατάστασή της.
Τέλος, σύμφωνα με κάποιες ενθυμίσεις, μεταξύ των αφιερωτών της Μονής συγκαταλέγεται και ο γνωστός ληστής Νταβέλης, ο οποίος φέρεται να ενίσχυσε οικονομικά την οικοδόμηση του εξωτερικού περιβόλου.
Η Μονή σήμερα
Η Μονή Στομίου είναι σήμερα ενεργό ανδρικό μοναστήρι, υπαγόμενο στην Ιερά Μητρόπολη Δρυϊνουπόλεως, Πωγωνιανής και Κονίτσης και είναι ιστορικό διατηρητέο μνημείο. Ηγούμενος της Μονής είναι ο πατήρ Κοσμάς.
Διαθέτει 11 καινούρια κελιά, καθώς και το Καθολικό – σταυρεπίστεγη βασιλική με τρούλο - το οποίο είχε διασωθεί από την πυρκαϊά του 1943.
Το εσωτερικό του ναού κοσμείται με ξυλόγλυπτο τέμπλο, ενώ ενδιαφέρον παρουσιάζουν τμήματα του παλαιότερου τέμπλου και οι λίγες βυζαντινές εικόνες που μεταφέρθηκαν από την παλαιά Μονή.
Στα κειμήλιά της περιλαμβάνονται επίσης παλαιά λειτουργικά βιβλία καθώς και λείψανα αγίων (Μ. Βασιλείου, Ι. Χρυσοστόμου, Αγ. Κοσμά του Αναργύρου, Σαμωνά μάρτυρος και ομολογητού, Αγ. Νείλου και Οσίου Αλυπίου του Κιονίτου).
Τα τελευταία χρόνια στο μοναστήρι έχουν ξεκινήσει πολλές εργασίες συντήρησης και αναστήλωσης των κτιρίων, η δε στέγη του Καθολικού καλύφθηκε από φύλλα μολύβδου.
Η Ιερά Μονή της Παναγίας Στομίου πανηγυρίζει στις 8 Σεπτεμβρίου (Γενέσιον της Θεοτόκου) με μεγάλη συμμετοχή πιστών.
Στο παρακάτω βίντεο μπορείτε να πάρετε μια γεύση από τη μαγευτική, παραποτάμια διαδρομή που οδηγεί στο Μοναστήρι, αλλά και να δείτε πλάνα από το εσωτερικό της Μονής όπως είναι σήμερα:
Πηγές: monastiriakonitsis.gr, konitsa.gr
